Posted by admin in on 18th 11 2008
Bu site, geleneksel Türk okçuluğunun yeniden canlandırılması sürecini başlatan, kültürümüzün bu istisnaî parçasının yurtta ve yurtdışında tanıtılıp yaygınlaştırılması misyonu için emek harcayan bir grup okçu tarafından kurulmuştur.
Bu sitenin kurucuları ahkâm kesmek yerine iş yapmayı düstur edinmiş, okçuluğu aktif olarak sürdürmekte olan kişilerdir. Yurt içinde ve yurtdışında müsabakalarda yer alarak Türk geleneksel okçuluğunu tanıtma ve sevdirmenin yanısıra, amatör video filmler hazırlayarak, konuyla ilgili seminerler vererek ve makaleler kaleme alarak sahip oldukları bilgiyi kalıcı hale getirip meraklılarla paylaşmaya amaçlamaktadırlar.
Sitede, Türk geleneksel okçuluğuyla ilgili temel bilgilerin dışında titizlikle hazırlanmış özgün makaleler bulacaksınız. Bilgilerini arttırmak isteyenler için kaynak kitap ve makalelerin ayrıntılı bir listesi de sitemizde yer almaktadır. Sitenin amacı, meraklılara Türk geleneksel okçuluğunun, bir ucu tarihimizin kilometre taşlarını oluşturan zaferlere, bir ucu kökleri 15. yüzyıla uzanan kurumlaşmış bir spora, bir ucu tasavvuf felsefesine dayanan yönlerini ilgilenenlere göstermek, bilgimizi onlarla paylaşmaktır.
Bugüne kadar göstermiş olduğumuz faaliyetler şöyle özetlenebilir:
Eskitürkçe okçuluk risalelerinin bulunması, okunması ve incelenmesi,
Macaristan gibi Asya kökenli geleneksel okçuluk stillerinin yeniden canlandırıldığı ülkelere yapılan gezilerle bu ülkedeki meraklılarla bilgi alışverişinde bulunmayı sağlayacak bir platform oluşturulması,
İnternet’teki forumlarda uluslararası meraklı kitlesine ulaşıp karşılıklı bilgi alışverişinde bulunulması,
Adnan Akgün tarafından www.tirendaz.com adresli internet sitesinin kurulması,
Yayınlanan bir kitap, çeşitli makaleler ve medyanın ilgisi sayesinde bu kültür değerinin toplumumuza tanıtılması (Toplumsal Tarih Dergisi’nin Mayıs 2005 tarihli nüshasında “Osmanlı’da Okçuluk” başlıklı Dr. Murat Özveri imzalı makale, Mayıs 2006’da yayınlanan “Okçuluk Hakkında Merak Ettiğiniz Her Şey” adlı, Dr. Murat Özveri imzalı kitap),
Yurt dışında yapılan yayınlarla, kültürümüzün bu çok değerli parçasının diğer ülkelerde de tanıtılması (İngiltere’de Bow International Archery Magazine 2007 İlkbahar sayısında yayınlanan, “A History of Turkish Traditional Archery” başlıklı ve aynı derginin 2007 Sonbahar sayısında yayınlanan “Tackle and Technique in Turkish Traditional Archery” adlı, Dr. Murat Özveri imzalı makaleler, ABD’de yayınlanan Dr. Murat Özveri imzalı “Turkish and Persian Mounted Archery” başlıklı bölüm, Bow International Magazine’in 2007 Yaz sayısında yayınlanan “Back to the Future” başlıklı, Dr. Murat Özveri imzalı makale).
Yıllardır geleneksel okçuluk ve İstanbul Okmeydanı üzerine akademik çalışmalar yapmış aydınların ve konuyla ilgilenen sivil toplum örgütlerinin koordine çalışmasını temine yönelik ilişkiler kurulması,
Müzelerdeki okçuluk teçhizatını incelenmesi için girişimler: Bunun ilk örneği Harbiye’deki Askeri Müze Koleksiyonunun incelenmesi için Genel Kurmay Başkanlığından izin alınması ve 24 Eylül 2005 tarihinde araştırmanın ilk ayağının gerçekleştirilmesi,
Konferans ve seminerlerle, konu ile ilgili bilginin korunması ve yaygınlaştırılması: Bu konudaki ilk somut adım, 25 Eylül 2005 tarihinde Türk Edebiyat Vakfı’nda yapılan; “Osmanlı Okçuluğuna Giriş” ve “Osmanlı Kompozit Yayı Yapımı” konulu konuşmalardan oluşan seminer olmuştur.
Osmanlı yayı, okları ve ilgili teçhizatın yapımı ile ilgili projeler yürütülmesi (Cumhuriyet döneminde bu işi başlatan ilk kişi olan Süleyman Cem Dönmez, şu anda uluslararası platformda bilinen bir isimdir),
Yay, ok ve ilgili teçhizatın performanslarının ölçülüp sayısal değerler elde edilmesine yönelik test araçlarının yapılması. Bu amaç doğrultusunda, M. Serdar Tekçe’nin 2010 yılında İTÜ’de bitirme tezi olarak sunduğu “Osmanlı menzil oklarının yelek profillerinin oka etki eden sürükleme kuvvetleri üzerindeki etkileri” konulu çalışma bir örnektir.
Osmanlı yayı yapımı konusunda uzman, Adam Karpowicz adlı bir Kanadalı araştırmacının Kasım 2005’te Topkapı Sarayı Müzesinde yaptığı araştırmanın ön hazırlığına yardım edilmesi, araştırmacının bir makalesinin Prof. Dr. Atilla Bir çevirisi ile Osmanlı Bilimi Araştırmaları Dergisi’nde Türkçe olarak yayınlanması,
Cumhuriyet döneminin ilk geleneksel okçuluk takımının kurulması. Murat Özveri yönetiminde kurulan bu takım 2006 yılının Mayıs ayında, Kağıthane Belediyesi’nin her yıl düzenlendiği Sâdâbad Şenlikleri kapsamındaki okçuluk gösterilerinde, Cumhuriyet tarihinde ilk defa olmak üzere, geleneksel okçuluğumuzun sivil ve askeri yönlerini tanıtan bir gösteri yapmıştır. Osmanlı ve Selçuklu kostümlerinin giyildiği bu gösteri basının da çok ilgisini çekmiştir. Çok sayıda televizyon kanalı, dergi ve gazete tarafından haber yapılan etkinlik, önemli kanallardan biri tarafından canlı olarak yayınlanmıştır.
Bu gösteri aynı yıl Bilecik Şenlikleri’nde tekrarlanmış; 2008, 2009, 2010 ve 2011 yıllarının Sâdâbad Şenlikleri’nde yeniden sahnelenmiştir.
Geleneksel okçular yetiştirilmesi: Geleneksel ekipman ve teknik ile ok atışının ücretsiz olarak öğretildiği topluluğumuz, geleneksel okçuğun eğitim metodolojisi de belirlemiştir ve yeni okçuların yetiştirilmesi düzenli bir faaliyet olarak devam etmektedir. Yakın zaman sonra, neredeyse yüz yıldır bir kenara itilmiş olan geleneksel disiplinler ile müsabakalar düzenlenmeye başlanmıştır. “Puta koşusu” adı verilen geleneksel hedef atış disiplinimiz, 2007 ve 2008’de Macaristan’da, 2008’de ve 2009’da Çek Cumhuriyeti’nde düzenlenen yarışmaların kapsamına alınmıştır. Okçularımız, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Almanya, Kore ve İngiltere’deki dernek ve topluluklarca tanınmakta ve buralarda yapılan geleneksel okçuluk müsabakalarından davet almaktadırlar.
12-15 Mayıs 2007’de Güney Kore’nin Cheon-on şehrinde yapılan ve 22 ülkenin katılımı ile gerçekleşen I. Dünya Geleneksel Okçuluk Festivali’nde, ülkemizi ve geleneksel okçuluğumuzu temsilen Dr. Murat Özveri ve S. Cem Dönmez’in yer alması. Mayıs 2008’de Güney Kore’nin Busan şehrinde ikincisi düzenlenen festival kapsamında kurulan Dünya Geleneksel Okçuluk Birliği (World Traditional Archery Association) Başkan Yardımcılığına Dr. Murat Özveri’nin 27 ülke delegelerinin oy birliğiyle seçilmesi. II. Dünya Geleneksel Okçuluk Festivali’nde Murat Özveri’nin Şinasi Acar ile ortaklaşam yazdığı makaleden çıkan “Possible Use of Selfbows in Ottoman Empire” başlıklı tebliği sunması.
10-12 Ağustos 2007 tarihlerinde Macaristan’ın Gödöllö şehrinde yapılan Gödeny Kupa III geleneksel okçuluk müsabakasında, sekizi okçu, toplam 12 kişilik bir ekip ile yer alınması. Bu etkinlikte tarihî kostümler giyilmiş, Dr. Mert Topçubaşı ve Serdar Tekçe tarafından Türk okçuluğu hakkında iki ayrı konuşma yapılmıştır.
Mart 2008’de Bilkent Üniversitesi Tarih Anabilim Dalı tarafından düzenlenen “Askerî Tarih Atölyesi” ne, Murat Özveri’nin “Türk-Osmanlı Okçuluğu” başlıklı tebliği ile katılması.
26-28 Haziran 2008’de Çek Cumhuriyeti’nin Vsetice şehrinde düzenlenen Vsetice Naadam adlı yarışmaya Türk okçuluğu konulu bir konferans vermek üzere davet edilen Murat Özveri’nin bu etkinliğe katılması.
Ağustos 2008’de Macaristan’ın Gödöllö şehrinde yapılan Gödeny Kupa IV’e beş okçuyla katılınması ve organizasyon kapsamında Murat Özveri tarafından “Türk Geleneksel Okçuluğunun Yeniden Doğuşu” başlıklı bir konuşma yapılması.
27 Şubat 2008’de Turkish Cultural Foundation’da İstanbul’daki elçilik görevlileri ve eşleriyle akademisyenlerden oluşan bir topluluğa; 14 Mart 2008 Fındıklı Rotary Klübü üyeleri ve Fransa’dan gelen yirmibeş misafirine Murat Özveri tarafından “Turkish Archery from the Central Asian Steppes to Anatolia” başlıklı bir konuşma yapılması.
Mart 2009’da yayınlanan Osmanlı Bilimi Araştırmaları Dergisi’nde “Yusuf Beşe’nin Mirası” başlıklı Şinasi Acar ve Dr. Murat Özveri imzalı makalenin yer alması.
Internette video paylaşım sitelerinde ve www.tirendaz.com adresli sitemizde yayınlanan, You Tube’da da yer alan amatör videolarla Türk geleneksel okçuluk kültürünün tanıtılması ve sevdirilmeye çalışılması.
Aynı sitede, Türk okçuluk ve savaş kültürüyle ilgili Dr. Murat Özveri, Emir Yener, Dr. Gabor Szöllösy, Yağmur Emiroğlu, Mehmet Gölhan, Cem Dönmez, Av. Cem Özcan, Dr. Kahraman Şakül imzalı makalelerin yayınlanması.
Kültür Bakanlığı’nın katkılarıyla çekilen “Hayme Ana” belgesel-dramasında, okçuluk sahnelerinin tarihî gerçeklere uymasını temin için 6 okçuyla rol alınması.
Yurt dışında çıkan Türk okçuluğu konulu Murat Özveri imzalı yayınların Turkish Cultural Foundation resmî web sitesinde yayınlanması.
(http://www.turkishculture.org/pages.php?ChildID=170&ParentID=15&ID=71
Geleneksel Türk Okçuluğu konulu Murat Özveri imzalı makalelerin Lehçe ve Çekçe’ye çevrilerek Polonya ve Çek Cumhuriyeti menşeli internet sitelerinde yayınlanması (http://www.cypher.home.pl/sekcjalucznicza/index2.php?option=com_content&do_pdf=1&id=205 ve http://www.lukostrelec.cz/modules.php?name=News&file=article&sid=71),
2009 yılında, Marmaray kazılarındaki neolitik buluntularla ilgili olarak, Yenikapı’daki arkeoloji alanında Dr. Murat Özveri tarafından “Preshistorik Yaylar” ve “Preshistorik Dönemde Avcılık” başlıklı konuşmaların yapılması.
2009’da, Türkiye’de ilk kez sentetik malzemeden Türk-Osmanlı yayı replikası imâli. Mehmet Gölhan tarafından yapılan ve “tirendâz” adını alan yayın testlerinin yapılması, sahada denenmesi.
Geleneksel ok ve yayın avcılıkta kullanılmasıyla ilgili olarak 2005’den beri Hakan Çapalov ve Murat Özveri tarafından yapılan saha çalışmaları, 2009’da Havran kaymakamı Fatih Genel’in önayak olmasıyla, Havran Avcılık ve Atıcılık Kulübü tarafından düzenlenen yaban domuzu avında, Türkiye’de ilk kez geleneksel yayların kullanılması.
Mayıs-Haziran 2010’da İstanbul Arkeoloji Müzesi’nin zihgîr (okçu yüzüğü) koleksiyonunda Dr. Murat Özveri tarafından yapılan morfoloji-sınıflama çalışması. Bu çalışmanın sonuçları makale olarak hazırlanmaktadır.
9-11 Temmuz 2010’da, Havran Kaymakamlığı’nın düzenlediği I. Kaz Dağları Geleneksel Okçuluk Müsabakaları kapsamında, “Tirendâz Okçuları” olarak Kayseri Atlı Okçuluk Kulübü ile birlikte okçuluk yarışmalarının organize edilmesi. Bir festival havasına dönüşen ve yabancı ülkelerden yarışmacıların katılımıyla uluslararası nitelik kazanan etkinlikte geleneksel Türk el sanatları ve halk oyunlarının tanıtımına yönelik faaliyetler de yer aldı.
İngiliz Lion TV’nin yapımcılığını üstlendiği ve BBC, TRT, TV5, Al Jazeera gibi TV kanallarında yayınlanacak olan “River Flows West” adlı çok bölümlü tarihî belgesele Malazgirt Savaşı konusunda Dr. Murat Özveri tarafından danışmanlık desteği verilmesi. Bu proje kapsamında Murat Özveri’nin Malazgirt’e gidip burada yapılan çekimlerde röportaj vermesi, Malazgirt Savaşı’nı ve bu savaşta kullanılan ok-yay temelli Selçuklu stratejilerini anlatması, demonstrasyonlar yapması. Bu seri-belgeselin 2011 yılı içinde gösterime girmesi öngörülüyor
Bu projeyi takiben www.tirendaz.com’da “Malazgirt Savaşı ve Selçuklu Okçuluğu” başlıklı, Murat Özveri imzalı bir makale yayınlanması.
İstanbul: 2010 Kültür Başkenti projelerinden olup Mimar Sinan’ın hayatını ve eserlerini konu alan bir belgesel-drama’nın yapımında danışman ve figüran olarak yer alınması. Proje 8 ayrı ülkedeki 8 ayrı yönetmenin çekeceği ve tek kurguda bir araya getirilecek çok bölümlü bir belgesel. Türkiye ayağının çekimleri 2010 yılının Ağustos ve Eylül aylarında gerçekleştirilen ve Cemal Hünal, Orhan Alkaya, Hülya Avşar gibi oyuncuların yer aldığı bu proje kapsamında, “Tirendâz okçuları” Kanûnî Sultan Süleyman’ın yakın korumaları olan “Solaklar” ı canlandırdılar. Solaklar yeniçeri teşkilâtına dahil olup seçkin okçulardan oluşurdu. Tirendâz Okçuları’nın Av. Cem Özcan’ın koordinasyonuyla verdiği destek, oyunculuğun yanısıra ilgili çekimlerin tarihî gerçeklere uygunluğunu sağlamaya yönelikti. Projeye dahil olunmasından önce, Av. Cem Özcan ve Dr. Murat Özveri’nin Solaklar hakkında www.tirendaz.com’da yayınlanmış birer makalesi bulunuyordu.
M. Serdar Tekçe’nin yukarıda bahsi geçen ve İTÜ Uçak Mühendisliği Fakültesi’ne bitirme tezi olarak sunduğu “Osmanlı menzil oklarının yelek profillerinin oka etki eden sürükleme kuvvetleri üzerindeki etkileri” başlıklı çalışmasının, “Ok Uçuşu Aerodinamiğinin Sayısal İncelenmesi” başlıklı bir tebliğ olarak III. Ulusal Havacılık ve Uzay Kongresi’nde (16-18 Eylül 2010) Tekçe tarafından başarıyla sunulması.
NTV Spor Kanalında 26 Eylül 2010 tarihinde canlı olarak yayınlanan “Spor Aşkı” programına, Tirendâz Okçuları’nı temsilen Murat Özveri, Adnan Akgün ve Mehmet Gölhan’ın katılması.
Dr. Murat Özveri’nin Georgetown Üniversitesi McGhee Enstitüsü ve Doğu Akdeniz Kültür ve Tarih Vakfı’nın davetiyle gittiği Alanya’da “Osmanlı’da Okçuluk“ başlıklı konuşmayı yapması.
Topkapı Sarayı Müzesi Silah Seksiyonu’nun restorasyon çalışmalarında, Dr. Murat Özveri’nin Tarih ve Silah danışmanı, koreograf ve oyuncu olarak yer alması (2010-2011 Sonbahar-Kış). Bu proje kapsamında, Serkan Tağıt tarafından tarihî örneklerden yararlanılarak bir Türk zincir zırhı yapılmış, bu amaçla müze örnekleri incelenmiş ve ölçülmüştür.
Yaban TV’de yayınlanan “Avcının Tarihi” programının “İslâm Öncesi Türklerde Avcılık ve Avda Ok ile Yayın Kullanımı” konusuna ayrılan bölümüne Dr. Murat Özveri’nin stüdyo konuğu olarak katılması (Şubat 2011).
Macaristan’ın Eger (Eğri) şehrinde 25 Nisan 2011 tarihinde düzenlenen okçuluk müsabakasına, Tirendâz Okçuları’ndan 9 kişilik bir ekibin müsabık olarak katılması.
Macaristan’daki “Ulusal Okçuluk Federasyonu”nun web sayfasında, Osmanlı okçuluğunun hedef disiplini olan “puta” konusunda Akın Öğretici’ye ait makalenin yayınlanması. (http://ijasznemzet.hu/index.php?option=com_content&view=article&id=66:puta-ijaszat&catid=10:versenyformak&Itemid=20&lang=hu)
Akın Öğretici’nin aynı konulu makalesinin www.tirendaz.com’da yayınlanması.
Kağıthane Belediyesi’nın her yıl düzenlediği Sâdâbad Şenlikleri kapsamında 2011 yılının Okçuluk Müsabaka ve Gösterilerinin Tirendâz Okçuları-Okspor ortak çalışmasıyla organize edilmesi (Mayıs 2011). Bu yılki gösteri, Milli Eğitim Bakanı Sayın Nimet Çubukçu’nun teşrifiyle yapılmış, gösteriye eğri kılıçla dövüş sahneleri eklenmiş, yaka mikrofonları kullanılmıştır. Tirendâz Okçuları’na kılıç eğitiminı veren ve kılıç gösterisinin koreografisi yapan Slovak re-enactor, tarihî eskrim eğitmeni İvan Belicka’dır.
Selda Külcü ve Dr. Murat Özveri’nin, Faruk Pekin’in SkyTurk için hazırlayıp canlı olarak sunduğu “Tarihe Yolculuk” adlı programın “Osmanlıda Okçuluk” konulu bölümüne stüdyo konuğu olarak katılmaları (Ağustos 2011).
Yapımını Lion TV’nin üstlendiği “River Flows West” adlı belgeselin “Batıya Akan Nehir” adıyla TRT1’de 10 bölüm halinde yayına girmesi (Eylül 2011).
M. Serdar Tekçe’nin “Şem Endâm “ başlıklı , Murat Özveri’nin “Başparmak Çekişi” başlıklı, Alper Serdar’ın “Türk Kılıcı Tarihi ve Gelişimi Üzerine Kısa Değerlendirme” başlıklı makalelerinin www.tirendaz.com’da yayınlanması.
Dr. Murat Özveri’nin Topkapı Sarayı Silah Seksiyonu’nundaki okçuluk malzemeleri üzerinde yaptığı morfoloji çalışması (Ekim, Kasım 2011).
NTV Tarih Dergisi’nin kapak konusunu “Türk okçuluğu” olarak belirlediği Kasım 2011 sayısına, Dr. Murat Özveri’nin üç makaleyle katkıda bulunması; kapak resminde sipâhi pozuyla yer alması.
Harp Akademileri Komutanlığı tarafından 16-17 Kasım 2011 tarihlerinde düzenlenen ve hem askerî hem sivil uzmanların katılması sebebiyle bir ilk olan Askerî Tarih Çalıştayı’na Tirendâz Okçuları’ından dört kişinin birer tebliğ ile katılması. Çalıştay kapsamında Dr. Günhan Börekçi’nin “III. Mehmed’in Eğri Kalesi Ruznâmesi”, Dr. Kahraman Şakul’ün “Ukrayna’daki Osmanlı Kaleleri”, Emir Yener’in “Deneysel Tarih Çalışmalarının Dünü ve Bugünü”, Dr. Murat Özveri’nin “Deneysel Tarih Çalışmalarına Bir Örnek Olarak Osmanlı Okçuluğu” başlıklı sunumları yapması. Bu makalelerin Harp Akademileri Komutanlığı’nca kitaplaştırılması beklenmektedir.
 |
Tirendaz.com'u takip etmek için mail adresinizi girin